Tijdens deze toolbox besteden we aandacht aan veiligheidsbewustzijn. Maar wat is veiligheidsbewustzijn eigenlijk?

Veiligheidsbewustzijn betekent, dat iedereen zich bewust is van de mogelijke gevaren en bijbehorende risico's van bepaalde werkzaamheden én in staat is om de risico’s te beheersen met als doel de werkzaamheden op een verantwoorde en veilige manier uit te voeren.

Ondanks alle aandacht voor veiligheidsrisico’s vinden er helaas nog altijd ongevallen in de bouw- en infrasector plaats. Omdat iedereen recht heeft op een veilige werkplek en een veilige werkomgeving, kunnen we dit alleen realiseren als we ons daar met z’n allen voor inzetten. Iedereen moet daaraan zijn/haar steentje bijdragen en daarin zijn/haar verantwoordelijkheid nemen. “Bewust iedere dag, iedere medewerker veilig en gezond weer thuis!”

Naast onder andere het (pro)actief deelnemen aan toolboxen, startwerkgesprekken, instructie en opleiding horen daarbij zeker ook:

• het werken volgens de afgesproken werkmethoden;
• het uitvoeren van de LMRA alvorens de werkzaamheden te starten;
• het in kaart brengen van alle potentiële gevaren en bijbehorende risico’s die bij een risicovolle, specifieke of afwijkende taak komen kijken (opstellen TRA);
• het melden van onveilige én veilige situaties;
• het elkaar aanspreken op onveilig gedrag en onveilig handelen;
• het elkaar complimenteren op veilig gedrag en veilig handelen.

Dit zijn dé manieren om de veiligheid op de werkplek te bevorderen en het veiligheidsbewustzijn te verhogen. Als we dit continue blijven doen, ontstaat er tevens een sterke en gezonde veiligheidscultuur binnen GMB Leidingtechnieken.

N.B. Melden kan via de Zó Veilig-app (tegel ‘Melden’)!

​​​​​​​Veiligheidsbewustzijn is van levensbelang. Waarom eigenlijk?

• Je kunt een blinde vlek krijgen voor onveilige situaties of onveilig handelen op je eigen werkplek en/of in je eigen werkomgeving door routine(s) en routinematige werkzaamheden.
• Gewenning aan onveilige situaties of onveilig handelen.
• Dat er nog nooit iets is gebeurd, wil niet zeggen dat het veilig was ("We doen het toch al jaren zo" of "Er is toch nog nooit wat gebeurd”.
• Als veiligheidsissues niet worden teruggekoppeld aan de juiste persoon, kan deze er niks aan en mee doen en zal er ook niets veranderen.
• We kijken alleen wat een ander kan doen om het werk veiliger te maken en niet wat we zelf kunnen doen.
• Door te haasten of door een hoge werkdruk vergeten we veelal vooraf de risico's te bekijken en in te schatten.
• Het kan zijn dat andermans werkzaamheden of de omgeving risico's meebrengen voor jou.

Misschien vanzelfsprekend, maar veilig(er) werken begint bij jezelf. Kijk dus vooral wat jij zelf kunt bijdragen aan een veilige werkplek of een veilige werkomgeving. Dat begint met het bewustzijn van de potentiële gevaren en bijbehorende risico's. GMB is ervan overtuigd, dat veiligheidsbewustzijn en gewenst gedrag samen bijdragen aan een veilige werkomgeving, een prettige uitdagende werksfeer en een goed projectresultaat. Kortom: Bijdragen aan het terugdringen van het aantal (bijna-)ongevallen en het waarmaken van onze ambities.

Door de gemeenschappelijke veiligheidswaarden ter harte te nemen en elkaar daarbij te helpen, kunnen we met trots veilig werken. Maar… wat zijn die veiligheidswaarden ook alweer?

• Verantwoordelijk - Ik zorg voor mijn eigen veiligheid en die van anderen. Bij twijfel vraag ik advies.
• Bewust - Ik ken de specifieke risico’s van mijn werkzaamheden en start pas als ik veilig kan werken.
• Consequent - Ik werk volgens de afgesproken werkmethoden en veiligheidsvoorschriften.
• Respect - Ik spreek anderen op basis van gelijkwaardigheid aan op onveilig gedrag. Als iemand mij aanspreekt, neem ik dit serieus.
• Eerlijk - Ik durf open te zijn en alles te melden, zodat we hier samen van kunnen leren.

Gewenst gedrag vormt de feitelijke norm binnen GMB en wordt van een ieder verwacht. Voorbeelden van gewenst gedrag zijn onder andere:

Geef het goede voorbeeld

• Het goede voorbeeld geven is de meest effectieve manier om gedrag te beïnvloeden.
• In de aard van de mens zit kuddegedrag; goed voorbeeld doet volgen.
• Veilig werken doe je samen, je bent immers afhankelijk van elkaar.
• Een omgeving waar veiligheid vanzelfsprekend is, nodigt het uit tot veilig werken.
• Toon waardering voor veilig gedrag.

Spreek andere aan en accepteer aangesproken te worden

• Ga altijd het gesprek aan, indien je twijfelt of de situatie wel of niet veilig is.
• Aanspreken of aangesproken worden is niet makkelijk, maar het wordt wel van je verwacht.
• Je wordt geholpen of helpt een ander, wanneer je elkaar op veiligheid aanspreekt.
• Spreek je collega's altijd aan op onveilig handelen.
• Spreek elkaar altijd direct aan bij een acuut gevaarlijke situatie.
• Waardeer collega’s als ze jou aanspreken op onveilig handelen.
• Indien je er niet uitkomt, overleg je de situatie met je leidinggevende.
• Je kunt elkaar ook aanspreken, wanneer je denkt dat het beter of effectiever kan.
• Geef elkaar complimenten bij veilig handelen.

Wees goed voorbereid

• Ga nooit aan het werk zonder instructies te hebben gehad over de werkzaamheden, de (mogelijke) gevaren en de bijbehorende risico’s.
• Let altijd goed op bij startwerkgesprekken of tijdens werkbesprekingen.
• Stel altijd een TRA op bij een risicovolle, specifieke of afwijkende taak.
• Pas altijd de LMRA toe alvorens met de werkzaamheden te starten.
• Stel (kritische) vragen, wanneer niet alles duidelijk is.
• Probeer vooruit te denken.

Wees proactief

• Denk mee over het vergroten van de veiligheid en het veiligheidsbewustzijn op de werkvloer.
• Breng je eigen visie in wanneer je denkt dat het beter, veiliger of effectiever kan.
• Bespreek veiligheidsdilemma's met jouw leidinggevende of veiligheidskundige.
• Neem verantwoordelijkheid voor je eigen en andermans veiligheid.
• Je hoeft geen veiligheidskundige te zijn om een situatie als niet veilig te beoordelen.
• Neem direct actie bij een onveilige situatie of onveilig handelen.
• Meld onveilige én veilige situaties, zodat collega's daarvan kunnen leren.

Lees de volgende stellingen en bepaal of je het mee eens of oneens bent:

• Iemand die al jaren hetzelfde werk doet, zal altijd alle risico's bij zijn werk zien.
• De leidinggevende moet zorgen dat onze werkplekken veilig zijn, daar kan ik niks aan doen.
• Het doen van een melding heeft weinig zin.
• Een LMRA voegt niet veel toe.

En verder...

Realiseer je, dat we elkaar hard nodig hebben om er een veilige werkplek en een veilige werkomgeving van te maken en niet iedereen zich altijd bewust is van onveilige situaties of onveilig handelen. Help elkaar en waardeer het ook als anderen jou helpen om het werk of de omgeving veiliger te maken. Op deze wijze en met het programma ‘Zorg voor elkaar’ van Leidingtechnieken creëren we samen een veilige werkplek en werkomgeving en bouwen we aan een sterke en gezonde veiligheidscultuur!

En bedenk…

• Veilig en gezond werken kan altijd (overal).
• Veiligheid levert tijd op (kost geen tijd).
• Veilig werken doe je samen (begint bij jezelf).
• We stimuleren elkaar op veilig gedrag (i.p.v. aanspreken op).
• Veiligheid zit in je, ook buiten werktijd (waarde).